Արփի Մաղաքյան - Mediamax.am

Արփի Մաղաքյան
Արփի Մաղաքյան
Ռեժիսոր եւ լրագրող
Բոտեքսոտ Հյուսիսային պողոտան եւ Մատենադարանի բանալիները «Երեւանը մենք ենք»` կրկնվում է երգում։ Մտածելու բառեր են։
Կապույտ ու դեղին թիթեռների, հացի կամ ոսկերիչների մեր փողոցը «նվիրեցին» Չարենցի սիրուհուն Երկու օր է տուն եմ ուզում գալ՝ չեմ կարողանում։ Տաքսի հավելվածներում չեմ կարողանում գտնել-նշել իմ փողոցը։Արաբկիր 41…Սա էն փողոցն ա, որտեղ ես ծնվել-մեծացել եմ։Փոքր ժամանակ սկի չգիտեի ես աղջիկ եմ թե տղա, չէ կարծես գիտեի՝ տղա էի։ Ամբողջ օրը մեր թաղի ամենաբարձր ծառերին էի, ամենավտանգավոր պատերին…
Ձենով Օհանի կանչը եւ բանալի-Կոմիտասը 2020թ.-ի նոյեմբերի 9-ից հետո, ինչպես հայ ազգից շատ-շատերը, ես էլ սուզվեցի մառախլապատ տխրության անտակ օվկիան։
Երեւանի ապրված անցյալը՝ Ֆիրդուսի լաբիրինթոսում Սիրում եմ ամեն ինչի հինը… շենքի, ափսեի, գեղանկարի, կահույքի… ։ Իմ մանկության երկհարկանի տունը լի էր երկաթե սնդուկներով, փայտե պահարաններով, պղնձե հին սպասքով… կավե հսկայական սափորներով… տանը նույնիսկ Վարդան Մամիկոնյանի թուրն ունեինք … հայրս, որ սիրում ու հավաքում էր այս ամենը, երբեմն թույլատրում էր, որ երեխաներով բռնեինք հին, մեծ թուրը։
Դիմակ հագած Երեւանս Կորոնավիրուսն ինձ տարավ Դիլիջան: Ես ձուլվեցի բնությանն ու ծառի մի ճյուղ դարձա, ծաղկի մի թերթ:
Մի գրքի պատմություն՝ «Երեւանյան հեքիաթներ» Այսօր անծանոթ տղամարդը բարեւեց ինձ եւ մինչ ես գլխով բարեւն ընդունած, շտապում էի շրջվել՝ ավելորդությունից խուսափելու համար, տղամարդն արագ ասաց, որ իր տղան ամբողջ օրն իմ գիրքն է կարդում. «Դպրոցի առաջադրանքները չի ուզում անի, իսկ Ձեր գիրքը ձեռքից բաց չի թողնում։ Շնորհակալություն»։
Ճախրել փորձող թատրոնին թույլ տվեք բացել թեւերը Մոտ 5 արի է աշխատում եմ Օպերայի եւ Բալետի թատրոնում։ Երեք տարի է՝ ինչ դերասանական օժանդակ կազմի ղեկավարն եմ։ Այս փոփոխության ընթացքում, չնայած նրան, որ պարտականություններս տասնապատկվեցին, սակայն աշխատավարձս 35%-ով իջավ, ինչ-ինչ բյուրոկրատական խնդիրների պատճառով (մի հաստիքից մյուսին անցնել)։ Խնդրեցին սպասել՝ շուտով կբարձրացնենք։
Իրական ԵԼՔը ՊՈԱԿ-ային ճահճից Ես աշխատում եմ թատրոնում։ Բեմի, կուլիսի հետ չառնչվող մարդուն դժվար կլինի բացատրել այն անսահման սերը, կիրքը, որ ունակ է տածել մարդը արվեստի այդ օջախի հանդեպ։ Երեւի, թատրոնից կախվածությունս ձեզ բացատրելու ամենահեշտ տարբերակը թմրանյութի հետ համեմատությունը կարող է լինել։
Նախիջեւանի մշակութասպանդն ու եղբորս սրտի բացը Նյու Յորքում լույս տեսնող հեղինակավոր Hyperallergic (Հայպերալերգիկ) մշակութային ամսագիրը տպագրեց եղբորս՝ Սիմոն Մաղաքյանի եւ արմատներով հրեա Սարահ Փիքմանի կողմից գրված "A Regime Conceals Its Erasure of Indigenous Armenian Culture” («Ռեժիմը թաքցնում է Հայկական մշակույթի բնաջնջումը») ծավալուն, փաստավերլուծական, հետաքննական աշխատությունը:
Նոր կրկեսն ու Երեւանի փքված կերակրափողը Երեւանը խառնիճաղանճ է, վազող, խցանված, բայց միեւնույն ժամանակ՝ քնած։ Արտաքին վազքն ու շարժումը, քրտինքը իրականում անգործություն է հաճախ, կամ քայլ տեղում։ Կարծում եմ, սա պայամանավորված է մեծ երազանքներ չունենալու հետ։ Երեւանցիներս մեծ երազանքներ չունենք մեր քաղաքի, մեր երկրի, ապագայի ու ցավոք նաեւ ինքներս մեզ համար։ Երազանքներ, որ պիտի տեսլական դարձնեինք ու փոքրիկ, բայց հաստատուն քայլերով շարժվեինք դեպի իրականացում։
Մի՞թե ծեծով պիտի դաստիարակվի երեխան Համացանցում կարդացի, որ Ընտանեկան բռնության օրենքի դեմ արվեստագետներ, ազգագրագետներ դեմ են դուրս եկել եւ ընդվզում են։ Ախր, շատերը փակված իրենց շրջապատում չեն էլ ուզում պատկերացնել, թե ինչ է կատարվում ուրիշ ընտանիքներում՝ հայ ընտանիքներում, որտեղ կնոջը ոտքով հրելը նորմալ է… որտեղ կնոջ երեսին դատարկ հացամանը շպրտելը սովորական է… ես լսել եմ մի կնոջ մասին, որի ամուսինը ծխախոտ էր հանգցնում կնոջ մարմնի վրա։ Պատկերացնու՞մ եք։
Միաբանվենք միաբանների շուրջ Իմ վենետիկյան սերը տարօրինակություններ ունի՝ լինելով հեռվում, ես համացանցում բացում եմ իմ սիրելի քաղաքի քարտեզը, մկնիկով բռնում սլաքը ու սկսում պտտվել Վենետիկում…քայլում եմ կանալների կողքով, անցնում փոքրիկ կամուրջը, էսպրեսո խմում իմ սիրած սրճարանում, Ջուդեկայի ափին նստում ու նայում վարդագույն մայրամուտին։ Տեսնում եմ, թե ինչպես են արեւի վերջին լույսերը ընկնում Ադրիատիկ ծովի ալիքներին, դրանք դարձնելով ոսկեգույն …
Վենետիկ. Մուրադ-Ռաֆաելյանի այս ամռան ճռռոցը Չգիտեմ էլ ինչպես սկվեց սիրավեպս այդ քաղաքի հետ, բայց որ տեւելու է հավետ՝ դա հաստատ է։ Վենետիկում ես ինձ տանն եմ զգացել առաջին օրից։ Տան զգացողությունը անկասկած հայկականությունն է, որը կա ադ քաղաքում՝ անաղմուկ, գողտրիկ, քաղաքակիրթ, անքյաբաբ հայկականությունը։
Լրահոս

Հայաստանն ու աշխարհը | Դեկտեմբեր 28, 2024 09:02
Ասո Թավիթյան. միջուկային ճարտարագետը, բարերարն եւ հին վարպետների սիրահարը

Առավոտյան Երեւան | Դեկտեմբեր 27, 2024 16:15
Նամակ Երևանից. Հետադարձի տոմսերը կարող են անվերադարձ սպառվել

Հասարակություն | Դեկտեմբեր 30, 2024 10:00
2024. Տարվա լուսանկարները
Մեր ընտրանին
Նախագծի մասին | Կապ | Օգտագործման կարգ  | Գովազդ
Quality Sign BW
Design by Balasanyan designbureau
© Copyright Mediamax Media Company LLC 1999 -2024
​
​