Հայաստանում հայտարարված արտակարգ դրությունը որոշակի սահմանափակումներ է նախատեսում մեդիայի աշխատանքի համար, ինչը հաճելի չէ, բայց անխուսափելի է: Կարծում եմ, որ մեդիայի յուրաքանչյուր սպառողի համար պետության սահմանած արտակարգ դրությունը լավ առիթ է սեփական մեդիա-սպառումը կարգավորելու կամ վերանայելու համար:
Վերջին տարիներին տարբեր առիթներով սյունակներ եմ գրել մեդիագրագիտության խնդիրների մասին, որոնք կարող եք կարդալ այս հղումներով՝
Մեդիագրագիտությունը, «տուզիկն» ու «կյաժ աղվեսը»
Որդնած խնձոր չուտելու եւ լսարանը ճանաչելու մասին
Թեեւ դժվար է նոր բան ասելը, բայց փորձեմ առաջիկա օրերի համար մի քանի պարզ խորհուրդ տալ:
1. Մի կարդացեք այն ամենը, ինչ հանդիպում եք «Ֆեյսբուքի» լրահոսում:
2. Փորձեք հասկանալ, որ «կարդացել եմ Ֆեյսբուքում» արտահայտությունը սխալ է: Ֆեյսբուքը բովանդակություն չի ստեղծում, այն հարթակ է, որից օգտվում են բոլորը, այդ թվում՝ մեդիան: Ցավոք, դրանց մեջ շատ են այնպիսի կայքեր կամ մարդիկ, որոնք օգտվում են ձեր՝ «կարդացել եմ Ֆեյսբուքում» մոտեցումից: Փորձեք սթափ նայել այն աղբյուրներին, որոնք հայտնվում են «Ֆեյսբուքի» ձեր լրահոսում եւ ազատվեք (unfollow) բոլոր նրանցից, որոնք կասկածելի են թվում:
3. Եթե գոնե մեկ անգամ որեւէ կայքում կարդացել եք ինչ-որ բան եւ հետո համոզվել, որ այդ տեղեկությունը կեղծ կամ անորակ է եղել, այդ կայքին երկրորդ շանս մի տվեք, այլեւս երբեք մի այցելեք այն: Հենց նման երկրորդ-երրորդ-տասներորդ «շանսերի» շնորհիվ է մեդիա-տարածքը շարունակում ողողված մնալ կեղծ եւ անորակ «լրատվությամբ»:
4. Կազմեք այն մեդիաների ցանկը, որոնց վստահում եք քիչ թե շատ: Իրականում դա դժվար չէ: Հաստատ ունեք նախընտրելի խանութներ կամ ռեստորաններ, որոնք սովորաբար այցելում եք: Մի այդպիսի ցանկ էլ մեդիայի համար ունեցեք:
5. Օրական մի քանի անգամ ձեր ձեռքերը շփում եք ալկոգելով ու դժվար թե նոր մաքրված ձեռքերով դիպչեք որեւէ հոտած բանի: Պայմանական ալկոգելով շփեք նաեւ ձեր աչքերն ու նոր հայացքով նայեք այն «աղբյուրներին», որոնք ձեզ մատուցում են անորակ, թյուրիմացության մեջ գցող կամ ակնհայտ կեղծ լրատվություն:
6. Հրդեհի, ջրհեղեղի, համաճարակի պայմաններում պետությունը պարտավոր է ձեռնարկել բոլոր հնարավոր միջոցները ձեր կյանքը փրկելու համար: Բայց պետությունը անզոր է, եթե դուք չեք ցանկանում փրկվել: Նույնը անորակ եւ կեղծ լրատվության դեպքում է. եթե դուք շարունակում եք սպառել այն, ուրեմն, փաստացի չեք ցանկանում վերջ տալ դրան: Այդ պարագայում պետությունը կարող է իրեն տոտալ վերահսկողության իրավունք վերապահել, ինչի անուղղակի պատասխանատուներից մեկը դուք եք լինելու:
Արա Թադեւոսյանը Մեդիամաքսի տնօրենն է:
Կարծիքներ
Հարգելի այցելուներ, այստեղ դուք կարող եք տեղադրել ձեր կարծիքը տվյալ նյութի վերաբերյալ` օգտագործելուվ Facebook-ի ձեր account-ը: Խնդրում ենք լինել կոռեկտ եւ հետեւել մեր պարզ կանոներին. արգելվում է տեղադրել թեմային չվերաբերող մեկնաբանություններ, գովազդային նյութեր, վիրավորանքներ եւ հայհոյանքներ: Խմբագրությունն իրավունք է վերապահում ջնջել մեկնաբանությունները` նշված կանոնները խախտելու դեպքում: