«Ազատություն վախից, նվաստացումներից, աղքատությունից, հիվանդություններից, ազատություն բոլորի համար. այսպիսին է մեր այսօրվա զարգացման նպատակը: Միաժամանակ, դրանք միայն բարձրարժեք խոսքեր չեն, այլ` ցանկացած խելամիտ ու ժամանակակից մարդու պահանջմունքները»: 

ՌԴ նախագահ Դ. Մեդվեդեւի ելույթից` արված Ռուսաստանում ճորտատիրական իրավունքի վերացման 150-ամյակին նվիրված կոնֆերանսում (02.03.2011):

Վերջին ժամանակներս ինձ ավելի հաճախակի է սկսել թվալ, որ մեր Հայաստանը, որը նույնիսկ խորհրդային ժամանակահատվածում երբեք չի եղել գետնախորշ գավառ, ոչ միայն լճացել է, այլեւ դառնում է 21-րդ դարի հիմնական միտումներին հակասող հետադիմական գաղափարախոսությունների արգելավայր: Հենց այդ պատճառով Հայաստանում, ավելի ճիշտ` մեր պաշտոնական ԶԼՄ-ներում, Մեդվեդեւի այս ելույթը մնացել է աննկատ, մինչդեռ այլ` ոչ այնքան ծրագրային ելույթները ոչ միայն առատորեն մեջբերվում են, այլեւ` անողոք պատճենվում: 

Եվ արդեն ակնհայտ է, թե ինչու իրենց ռուսամետ համարող մեր քաղաքական գործիչները այդպես քննադատորեն ընդունեցին Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Մ. Յովանովիչի ելույթը քաղաքացիական հասարակության կայացման մասին: Չէ՞ որ ազատության մասին խոսքերն այնքան էլ սովորական չէ լսել Մոսկվայից, իսկ ահա Արեւմուտքից... դրանք արդեն «թշնամական ձայներ են, իսկ մեր շուրջ հյուսվում են տիեզերական դավադրության ցանցեր»: Իհարկե, ազատ եւ որպես քաղաքացի ակտիվ մարդը հաստատված կարգերի հիմնական սպառնալիքն է: 

Այդ պատճառով ցանկանում եմ շարունակել մեջբերումը ՌԴ նախագահի նույն ելույթից. «չի կարելի ազատությունը հետաձգել եւ չի կարելի վախենալ ազատ մարդուց, ով ինչ-որ ոչ ադեկվատ կերպով է տնօրինում իր ազատությունը: Դա ճանապարհ է դեպի փակուղի»: 

Ավելին. «պետք է հիշել, որ պետությունը ոչ թե զարգացման նպատակ է, այլ` զարգացման գործիք: Եվ միայն ողջ հասարակության ներգրավումը այդ գործընթացներին կարող է տալ դրական ճիշտ արդյունք: Եվ միայն այդ դեպքում մենք հաջողության հնարավորություններ ունենք»: Ի դեպ, արդյո՞ք այդ մասին չէր խոսում ԱՄՆ դեսպանը:  

Հնարավոր է` ամեն ինչ ավելի պարզ է. մերոնք գրքեր չեն կարդում, օտար լեզուներով (այդ թվում նաեւ գրագետ ռուսերենով) չեն խոսում, համակարգչից չեն օգտվում, իսկ ինտերնետն ընկալում են որպես մոգական թռչող գորգ: (Բացառիկ դեպքերին խնդրում եմ չանհանգստանալ): Դա է պատճառը, որ հայրենական քաղաքական գործիչների «ագրեսիվ-հեզ մեծամասնությունը» դեռեւս բարեհաջող մնում է ինչ-որ մի տեղ 20-րդ դարում` չտեսնելով, որ 21-րդ դարն արդեն անցել է «զրոյականները» եւ սրընթաց թափ է հավաքում...

Այդ պատճառով, կառավարությանը սազական չէ հապճեպ ընդունել ինչ-որ օրենքներ, որոնք մեր հին-նոր ՊԱԿ-ին պարտավորեցնում են ապահովել երկրի տեղեկատվական անվտանգությունը: (Միայն թե պետք չէ դիմել տեղեկատվական պատերազմներին. սազական չէ դյուցազուններին): Այդ պատճառով կցանկանայի հիշեցնել. արաբական երկրներում հեղափոխությունները տեղի են ունենում ոչ թե այն պատճառով, որ ի հայտ է եկել ինչ-որ մոգական Ֆեյսբուք, որը «ապակայունացնում» է երկիրը ինչպես «տրոյան» վարակը: Պարզապես ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաները վերջնականապես ու անդարձ քանդում են երկրի հիմնական մենաշնորհը` տեղեկատվական մենաշնորհը: Այդ մենաշնորհը ենթադրում էր վերահսկողություն «երեքից ոչ ավել» սկզբունքով, իսկ ի՞նչ անել, եթե մարդը, տանը նստելով համակարգչի առջեւ, կարող է շփվել տասնյակ, հարյուրավոր, երբեմն` հազարավոր համախոհների կամ հակառակորդների հետ: Ինչպե՞ս սահմանափակել այդ «ազատությունը բոլորի համար»: Չէ՞ որ 21-րդ դարի հիմնական միտումը ազատությունն է բոլորի համար: Եվ Հայաստանը, իր ուժերի ներածի չափով, սատարում է այդ միտումների զարգացմանը, քանի որ միայն այդ դեպքում կիրականացվեն մեր ազգային ձգտումները, ու նախեւառաջ` Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ազատությունը: 

Կցանկանայի մեր քաղաքական գործիչներին ծանոթացնել Ռուսաստանի նախագահի եւս մեկ հայտարարությանը. «ազգը կենդանի օրգանիզմ է, այլ ոչ թե գերիշխող գաղափարներ արտադրող մեքենա: Այն չի կարող գոյատեւել պտտած պնդօղակների վրա: Ակնհայտ է նաեւ, որ ավելորդ խիստ կարգերը, վերահսկողների ավելցուկը հաճախ չեն հանգեցնում բարու հաղթանակին; իսկ եթե ժամանակակից ոճով արտահայտվեմ` ոչ թե կոռուպցիայի նկատմամբ հաղթանակին, այլ` դրա ուժեղացմանը, ոչ թե համակարգի զարգացմանը կամ կառավարման որակի բարելավմանը, այլ` կառավարման վատթարացմանը»: Դա նշանակում է, որ երկրում ինչ-որ որակական փոփոխությունների կարելի է հասնել` հրաժարվելով 20-րդ դարի տոտալիտար կառավարման ապականված պատրանքից, որն իր ժողովրդին դիտարկում էր որպես հպատակներ, այլ ոչ թե որպես ազատ եւ գիտակից քաղաքացիների հանրություն: 

Այդ պատճառով հիշեցնեմ, որ Ֆեյսբուքի ստեղծման պատճառներից մեկը ցանցի ստեղծող Ցուկերբերգի համար հարվարդյան հեղինակավոր ուսանողական ակումբի անդամ դառնալու դասակարգային անհնարինությունն էր: Պատանեկան այդ հայտնագործության անսահման տարածվածությունը նշանակում է, որ մարդը կրկին նվաճում է նաեւ այն, ինչը Ֆրանսիական մեծ հեղափոխության երկրորդ կարգախոսն էր` Հավասարություն: Իսկ արդյո՞ք դրան չեն ձգտում արաբական նոր հեղափոխականները: Եվ բացարձակ ակնհայտ է, որ մեծ զոհերի, սխալների ու տառապանքների գնով, սակայն աշխարհն ապրելու է ավելի արդար սկզբունքներով, քան 20-րդ դարում: 

Ես այսքան շատ եմ մեջբերում Դ. Մեդվեդեւին` ոչ միայն հույս չունենալով, որ նրանք, ում ուղղված են իմ մտորումները, կկարդան այս ելույթը, այլեւ որպես նախազգուշացում նրանց, ում թվում է, թե երկիրը «սառեցնելու» փորձերը օժանդակություն կստանան Ռուսաստանի կողմից: Չնայած նոր Ռուսաստանի համար սովորական աշխարհաքաղաքական տատանումներին ու գաղափարական հարձակումներին, նախագահ Մեդվեդեւը, ինչպես նա անվանում է, «աստիճանաբար, սակայն անշեղորեն» երկիրը տանում է ժամանակակից պետության փոխակերպվելու ճանապարհով (ամեն դեպքում, այդպիսի հույս ունեն Ռուսաստանի ընկերները), որի հիմնական առաքելությունը ազատ մարդու բարօրությունն է: Չէ՞ որ խոսելով համաեվրոպական արժեքների հումանիզմի մասին` ի նկատի ունեն հենց այդ կանխադրույթը: Իսկ 21-րդ դարում մեր աչքի առջեւ այն դառնում է համաշխարհային: 

Դեռ անտիկ ժամանակաշրջանում ձեւակերպվել էր աշխարհի եւ մարդու փոխհարաբերությունների, ըստ իս, ամենաճկուն սկզբունքը. «մարդը գոյություն ունեցող բոլոր իրերի չափանիշն է...»: Միայն յուրաքանչյուր մարդու ինքնազգացողությունը, իրականության նրա ընկալումն ու գնահատումը, որում նա ապրում է, թույլ կտան դատել պետության եւ հասարակության մասին: 

Տագնապի զգացումը, որն այսօր պատել է Հայաստանը, պետք է բարձրագույն իշխանություններին հուշի. ժամանակը չի սպասում, ժամանակն է ապրել եւ կառավարել մարդկայնորեն: Հուսով եմ, նրանք հասկանում են` ինչ է դա նշանակում… 

Նաիրա Մելքումյանը «Այբենգիր» հրատարակչության հիմնադիր-տնօրենն է: 1997-2002թթ. զբաղեցրել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ԱԳ նախարարի պաշտոնը, 2002-2007թթ. եղել է «Հայաստան» Համահայկական Հիմնադրամի գործադիր տնօրեն:

Սյունակում արտահայտված մտքերը պատկանում են հեղինակին եւ կարող են չհամընկնել Մեդիամաքսի տեսակետներին: