Անուշ Նավասարդյան - Mediamax.am

Անուշ Նավասարդյան
Անուշ Նավասարդյան
Երեւանի թիվ 196 դպրոցի տնօրեն
Յուրօրինակ ապաշխարությունը Մարտի 28-ին լրանում է հորս` Աշոտ Նավասարդյանի ծննդյան 70-ամյակը, ու մինչ կորոնավիրուսի ի հայտ գալը մենք նպատակադրվել էինք այն առանձնահատուկ նշել։ Այս ընթացքում կրկին վերադարձանք հորս փաստաթղթերին, փորփրեցինք արխիվը, նկարները։ Շատ հետաքրքիր նյութերի, հոդվածների ու անունների մեջ մեկն ինձ մի դեպք հիշեցրեց, որ պատահել էր մի քանի տարի առաջ։
Հրեշ սպանելու ճանապարհին հանկարծ հրեշ չդառնանք Սովետական երկրում հակասովետական պրոպագանդա եւ ագիտացիա անելու համար հորս՝ Աշոտ Նավասարդյանի ազատազրկումից հետո բազում բարեկամներ եւ ընկերներ մեր ընտանիքից երես էին թեքել:
Մի պատմություն կուսակցության մասին Երբ Մեդիամաքսի համար գրում էի սյունակներ, հասա կուսակցության ստեղծմանն ու կանգ առա: Կանգ առա, որովհետեւ չգիտեի՝ ինչպես գրեի, որ որեւէ մեկին չնեղացնեմ իմ ճշմարտությամբ:
«Անկախության բանակը» Մոսկվան Հայաստանի նկատմամբ ճնշում գործադրելուց բացի որեւէ քայլ չէր ձեռնարկում Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողությունները կասեցնելու համար, ուստի պարզ էր, որ ռազմական գործողություններն անխուսափելի են լինելու: 1989թ. ուշ աշնանը մերոնք արդեն ձեռնամուխ եղան զենք-զինամթերքի հայթայթմանը: Դրանք ձեռք էին բերվում կամ, ինչպես իրենք էին ասում, ազգայնացվում էին զորամասերից, միլիցիայի ստորաբաժանումներից եւ բոլոր այն գրասենյակներից, որտեղ զենք էր պահվում: Զենքը հավաքում էին հիմնականում մորական պապիկիս տանը, ինչի մասին պատմել եմ նախորդ սյունակում: Հենց այստեղից էլ առաջին անգամ նրանց ճանապարհեցինք մարտի՝ Երասխավան…
Ղարաբաղյան շարժումն ու ԱՄԿ-ականները Մի քանի ամիս տեւեց, մինչեւ հայրս ինտեգրվեց ընտանիքին, շրջապատին, հասարակությանը: 7 տարին քիչ չէր իրականությունից դուրս մնալու համար: Ինչպես արդեն գրել էի նախորդ սյունակում, երբ հայրս վերադարձավ, ես արդեն 4-րդ դասարանում էի սովորում, Արուսը՝ 1-ին, իսկ մայրս մի քանի տեղ աշխատող, կայացած կին էր, ու հայրս պետք է մեծ ջանքեր գործադրեր՝ իր ուրույն տեղն ու դերը գրավելու ընտանիքում, որոնց մասին գոնե մենք՝ երեխաներս պատկերացում գրեթե չունեինք: Դե, իհարկե, արդեն ասել եմ, որ մորս համար հայրս բարձր արժեք էր (եւ է), ուստի մենք էլ սկսեցինք քիչ-քիչ հարմարվել նրա ներկայությանը մեր կյանքում: Դա այնքան էլ երկար ժամանակ չպահանջեց, քանի որ հայրս էլ ջանք չէր խնայում՝ լրացնելու բաց թողնվածը: Մինչ աշխատանքի տեղավորվելը առավոտյան մեզ ուղեկցում էր դպրոց, ապա՝ դիմավորում, ստիպում էր մեզ առողջ սնունդ ընդունել՝ կաթնաշոռ, թթվասեր (որոնք ես սարսափելի չէի սիրում) եւ օգնում էր դասերը պատրաստել: Պիտի նշեմ, որ հայրս բացառիկ գրագետ մարդ էր, թեեւ հնարավորություն չէր ունեցել բարձրագույն կրթություն ստանալու (ինչպես գիտեք, առաջին անգամ ձերբակալվել է 18 տարեկան հասակում), խոսում էր գրական հայերենով եւ հաճախ բարկանում էր մեր երբեմն օգտագործած խոսակցական բառերի համար: Ուզում եմ մի հետաքրքիր դեպք պատմել, որ դաջվել է հիշողությունս մեջ:
Ընտանիքիս նոր առավոտը Ինչպես համոզվեցիք, հայրս միայն ֆիզիկապես տանը չէր ու չէ այսօր, եւ իրականում իր բացակայությամբ ավելի ներկա էր եւ է, քան իրենց ընտանիքների հետ ապրող շատ ու շատ հայրեր (հորս «բացակայության» ընթացքում էլ, այսօր էլ, միշտ նշել ու նշում ենք իր ծննդյան օրը, ծնողներիս ամուսնության օրը եւ այն բոլոր տոները, որոնք որեւէ նշանակություն են ունեցել նրա կյանքում):
Ինչպես էի տեսակցում հորս Ինչպես եւ խոստացել էի նախորդ սյունակում, այսօր ուզում եմ պատմել կյանքիս այն տարիների մասին, երբ հորս մի քանի ժամ տեսնելու համար ստիպված էինք հազարավոր կիլոմետրեր հաղթահարել:
Ինչպես «տարան» հորս Ուրախությամբ կարդում եմ Մեդիամաքս-ի «Շարժում 1988/25» նախագծի նյութերը, որտեղ 1988-ի շարժման հեղինակներն ու մասնակիցներն իրենց հիշողություններն են պատմում Ղարաբաղյան շարժման սկզբի վերաբերյալ: Ակամա իմ մեջ էլ արթնացան հիշողություններ, որոնք շատ թանկ են ինձ համար, ու պետք է խոստովանեմ, որ երջանիկ եմ այդ իրադարձությունների ոչ թե կողքով, այլ միջով անցնելու համար:
Լրահոս

Հայաստանն ու աշխարհը | Նոյեմբեր 22, 2024 17:25
Անգելա Մերկելի հուշերը. «Պուտինն ինձ ասաց. «դու հավերժ կանցլեր չես լինելու»

Հատուկ ռեպորտաժներ | Նոյեմբեր 22, 2024 16:39
Երազ երկիր հայրենին ու նորագույն պատմությունը՝ Վանոյի եւ Վազգենի միջոցով

Առավոտյան Երեւան | Նոյեմբեր 22, 2024 16:08
Նամակ Երեւանից. Վաղը կբացվի նոր օրը ու ես կլինեմ
Մեր ընտրանին
Նախագծի մասին | Կապ | Օգտագործման կարգ  | Գովազդ
Quality Sign BW
Design by Balasanyan designbureau
© Copyright Mediamax Media Company LLC 1999 -2024
​
​