Մեդիամաքսը շարունակում է Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված 100 վայրկյան նախագիծը: Այն հիմնված է Ցեղասպանության ականատեսների վկայությունների վրա` հրատարակված Հայաստանի Ազգային արխիվի կողմից:

Լաշա Բաքրաձեն պատմաբան եւ գրականագետ է, Վրաստանի Գրականության թանգարանի տնօրենը: «100 վայրկյան» նախագծի համար նա կարդացել է հատված Ցեղասպանությունը վերապրած Դավիթ Ֆարմանյանի վկայությունից:



Հայաստանի Ազգային Արխիվ, փաստաթղթերի հավաքածու

Վանի վիլայեթի Բերկրիի շրջանի Խաչան գյուղի կոտորածը վերապրած Դավիթ Ֆարմանյանի վկայությունը:

Սկզբում նրանք մերկացրին մեր գյուղի քահանա տեր Մեսրոպին ու ասացին. «Եթե իսլամ ընդունես, կազատենք քեզ, եթե ոչ` կսպանենք»: Քահանան, իհարկե, մերժեց, եւ նրանք սկսեցին պոկել նրա մորուքը, այնուհետեւ յաթաղանով մեկը մյուսի ետեւից կտրեցին նրա վերջույթները, այնուհետեւ` գլուխը ու նետեցին ջուրը:

Նույն կերպ խոշտանգեցին ու սպանեցին մեր գյուղապետ Ավետիսին եւ եկեղեցու ժամապահներ Հակոբին, Գրիգորին ու Ավագին: Նրանց ճակատագիրը կիսեցին նաեւ Ասատուր Հովսեփյանը, Հակոբ Պետրոսյանն ու Բաղդասար Գալոյանը:

Եկավ իմ հերթը. Ինձ նույնպես մերկացրին: Դահիճները մահվան հրեշտակների նման կանգնել ու սպասում էին: Արեւն արդեն մայր էր մտել: Ես նրանցից սողոսկեցի ու թռա ջուրը: Նրանք սկսեցին կրակել: Ես իմ անզոր ձեռքերով սկսեցի լողալ եւ հասա մյուս ափ: Միայն երկու հոգի հետեւեցին իմ օրինակին:

Պրոդյուսեր՝ Արա Թադեւոսյան
Նկարահանումը՝ Ալեքսանդր Ալիմով
Post Production` «Թումո» ընկերություն

Դավիթ Ֆարմանյանի վկայության աղբյուրը՝ National Archives of Armenia, Armenian Genocide by Ottoman Turkey, 1915, Testimony of survivors, Collection of documents, Yerevan-2013:

Վկայության հայերեն թարգմանությունը՝ Անժելա Կժդրյան:

«100 վայրկյան» նախագծի գլխավոր գործընկերը ՎիվաՍել-ՄՏՍ ընկերությունն է: