Մեդիամաքսում կարդացի Լուսին Մկրտչյանի Գլխիս մեջի «սպիտակ մեծ բանը» սյունակը՝ պատմություն, որը շատ ծանոթ է նաեւ ինձ:

2021 թվականի հունվարին չէի պատկերացնում, որ մի նոր վատ բան կարող է պատահել մեզ հետ` մեկ ամսվա միջակայքում երկու պապիկներիս մահվանից, 44-օրյա պատերազմի դժոխքից ու կորոնավիրուսի համաճարակի օրերին ինֆեկցիոն հիվանդանոցում աշխատելուց հետո: Բայց ակնաբույժն ամուսնուս ուղղորդեց «ապահովության համար» գլխուղեղի տեսապատկերման հետազոտություն անցնելու: Ու այդ պահին գլխիս մեջ վերջապես հավաքվեց վերջին շրջանում պարբերաբար լսած գանգատների խճանկարի պակասող կտորը ու հենց հաջորդ օրը՝ առանց հետաձգելու, գնացինք գլխուղեղի մագնիսառեզոնանսային հետազոտության` ՄՌՏ-ի: Տասը-տասնհինգ րոպե անց բժիշկը դուրս եկավ ու ասաց կոնտրաստի անհրաժեշտության մասին: Կոնտրաստը նյութ է, որը ներարկում են հետազոտության ընթացքում հայտնաբերված խնդիրն առավել մանրամասն զննելու համար:  Ես այլեւս հարցեր չունեի, պարզապես համաձայնությունս տվեցի: Հայտնաբերվեց բարորակ, բայց ահռելի մի գոյացություն, որը ճնշում էր տեսողական նյարդերը: Սկսվեցին այցերը տարբեր բժիշկների մոտ, մինչեւ ուշ գիշեր հավանական ու անհավանական բոլոր սցենարների քննարկումները, լսվեցին կարծիքներ ու մտքեր, որոնք ավելի լավ կլիներ չլսել ու չիմանալ: 

Ի վերջո բարեհաջող վիրահատվեց: 

Ու թվում էր, թե այստեղ ամեն ինչ պետք է ավարտվի. մնան միայն վեցամսյա ինտերվալով գլխուղեղի ՄՌՏ-ները ու արյան հետազոտությունները: Բայց 2022 թվականի մայիսին` ավագ դստերս ծննդյան հաջորդ օրը, արթնացա սարսափելի, անդիմադրելի գլխացավով: Մտածեցի, որ պարզապես հոգնել եմ ու հետագա  մի քանի օրերին փորձում էի առօրյա կյանքս ապրել` աշխատանքով, երեխաների ու տնային հոգսերով: Բայց ցավը չէր նահանջում, չէր թողնում մտածել, շարժվել, սնվել, քնել: Առավոտյան աչքերս բացում էի կարճատեւ նինջից հետո եւ ուրախանում, որ այս անգամ էլ արթնացել եմ: Մի երեկո ընթրիքի ժամանակ շատ վատ էի զգում ինձ, ուժասպառ էի, ուտել չէի կարողանում: Այդ պահին կրտսեր դուստրս վախեցած նայեց ինձ ու կամացուկ ասաց քրոջը` «Բել, մաման մահանում ա»: Անմիջապես գրանցվեցի ՄՌՏ հետազոտության` մինչեւ վերջ հուսալով, որ պարզապես գերհոգնած եմ:

Բայց հետազոտությունից հետո բժիշկը (նույն բժիշկը, ով վերջին մեկ տարվա ընթացքում նաեւ ամուսնուս էր հետազոտում) հրավիրեց ինձ էկրանի մոտ ու լարված կիսաժպիտով հարցրեց`«այլ տարբերակ չկա՞ր ամուսնուդ ասելու, որ սիրում ես իրեն»: Պարզվեց, որ ինձ մոտ արյունազեղում է զարգացել գլխուղեղի այն հատվածում, որտեղ ամուսնուս մոտ մեկ տարի առաջ հայտնաբերվել էր գոյացությունը:

Սոլժենիցինի մոտ տարիներ առաջ կարդացած տողերը հայտնվեցին գլխումս. “Самое верное испытание для врача – заболеть по своей специальности”: Փաստորեն այսպես է դա լինում…

Ինչեւէ, այսօր երկուսս էլ առողջ ենք:

Այս պատմության մասին սկզբնական շրջանում փորձում էի չմտածել, հետո ձգտում էի մոռացության տալ: Մինչեւ ի վերջո գիտակցեցի, որ պետք է առերեսվել, ընդունել ու առաջ շարժվել: Զգալ քեզ առողջ ու լիարժեք, նորից ապագայի պլաններ կազմել՝ ուղղակի ընթացքում պարբերաբար անցնելով անհրաժեշտ հետազոտությունները:

Ու որ անիմաստ են բոլոր «բայց ինչու՞ ինձ հետ», «ինչի՞ համար», «ի՞նչ վատ բան եմ ես արել»-ները: Հիվանդություններն առհասարակ իմաստ չունեն: Ու իրենք չեն գալիս իբրեւ պատիժ գործած ու չգործած մեղքերի համար: 

Հիվանդությունները սովորեցնում են մեզ ընդունել մեր թուլությունը, անօգնականությունը, երբեմն անկարող լինելը: Հիվանդության հետ գիտակցում ես սահմանները` քո ու քո օրգանիզմի կարողությունների, քեզ տրված ժամանակի, իրերի ընթացքի վրա քո ունեցած թվացյալ վերահսկողության: 

Հիվանդությունները մեզ սովորեցնում են նաեւ չհանձնվել, չհնազանդվել, պայքարել ու Աստծո օգնությամբ հաղթել:

Լուսինե Վարդանյանը բժիշկ է՝  նյարդաբան, հոգեբույժ։

Սյունակում արտահայտված մտքերը պատկանում են հեղինակին եւ կարող են չհամընկնել Մեդիամաքսի տեսակետներին: